به نام خدا
ویژگی های معرفی یک تلاوت برای تقلید نوآموزان قرائت قرآن چیست؟
با اینکه برای چنین موضوعی متنی از طرف اساتید مبرز این فن مشاهده ننموده ام اما خود تصمیم گرفتم از بین نکاتی که به طور عرفی برای این امر در نظر گرفته می شود مواردی را جمع بندی و معرفی نمایم به احتمال زیاد موارد دیگری نیز می تواند در ذیل قرار گیرد که فعلا یا قطعا از دید بنده دور مانده است لذا اساتید و صاحب نظران عزیز حوزه تلاوت می توانند مطلب بنده را تکمیل نمایند.
خصلت ها و ویژگی های یک تلاوت برای اجماع تقلید روی آن کدام هستند؟
1- در دوران اوج استاد باشد
2- از تلاوت های معروف و مورد نظر تعداد قابل توجهی از اهل فن باشد (تلاوت خاص و نادر نباشد)
3- تلاوت با روش اجرا و اوج گیری و الحان غیر معمول و خاص نباشد
4- صدای استاد در آمادگی لازم باشد
5- اجرای نغمات برای آموزش نزدیک به استانداردهای عرفی پذیرفته شده بین اهل فن باشد
6- تقلید از تلاوت مزبور مورد انتقاد اهل منطق تلاوت قرار نگیرد
7- مدت تلاوت کوتاه یا متوسط باشد (بین ده تا حداکثر سی الی چهل دقیقه)
8- بیش از پنجاه درصد از نکات آموزشی و استانداردهای صوتی لحنی و المانهای سبک استاد مربوطه (کلیشه های سبک) را شامل باشد
9- حتی الامکان جزو تلاوت های مجلسی و با تشویق منطقی مستمع باشد
10- برای قاطبه افراد مخاطب و مقلد تلاوت سخت و دشوار نباشد
با توجه به موارد فوق برای نوآموزان هنر تلاوت بنده از بین قراء استاد منشاوی و از بین خیل تلاوتهای ایشان تلاوت « ق رحمن » را برای شروع تقلید اولیه پیشنهاد می دهم و همانطور که بارها عرض شده است اساتید معظم مصری هیچگاه برای اینکه قراء مقلد برای یادگیری الحان و تقلید فرازها راحت باشند در مجلسی تلاوت ننموده اند پس ما موظفیم از بین تلاوتهای مختلف ایشان با شور و مشورت یکدیگر، تلاوت یا تلاوت هایی را برای تقلید نوآموزان انتخاب نمائیم. بعد از تقلید خوب و محکم از این تلاوت ماندن در این سبک و یا شیفت به سبک اساتید دیگر (شحات، مصطفی، عمران و ...) با نظر و مشورت یکی از اساتید صوت و لحن بلامانع به نظر می رسد
برای بررسی مختصری از موارد آموزشی تلاوت ق رحمن به فرازهای ذیل توجه نمائید
فایل اول فراز 5 این تلاوت است که آیه < إِذْ یَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّیَانِ عَنِ الْیَمِینِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِیدٌ > نغمه بیات نواست که همانطور که می دانید این ردیف (روی پلکان هشتگانه گام بیات) روی پله چهارم مقام بیات ایجاد می گردد
فایل دوم که فراز 8 تلاوت مذکور است اجرای همان آیه < إِذْ یَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّیَانِ عَنِ الْیَمِینِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِیدٌ > اما اینبار روی پله پنجم بیات (یک پله بالاتر از فراز 5) شکل میگیرد که بین قراء به نغمه بیات حسینی مشهور است همین تمرین اجرای این دو نغمه روی یک آیه واحد و تمرین رفت و برگشت بین این دو خود یک نکته آموزشی است
فایل سوم مربوطه به فراز 6 تلاوت است که آیه « مَا یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ » و نغمه آن روی پله ششم بیات شکل می گیرد (نغمه بیات عجمی) و البته این نغمه در ادامه با شوری نیز تلوین می گردد
فایل چهارم مربوط به فراز 9 تلاوت مزبور است که همان آیه « مَا یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ » روی یک پله بالاتر یعنی گردانیه شکل می گیرد (البته گردانیه شوری نه گردانیه خود بیات اصلی)
مجددا اجرای دو نغمه که بایکدیگر ترادف و تناسب مهمی دارند روی یک آیه واحد و امکان مقایسه آموزشی بین آنها برای هنرآموزان تلاوت می تواند بر جنبه های آموزشی این اثر برای نوآموزان هنر تلاوت بیفزاید
مهندس احسان اعتباریان
اگر علاقمند برای کار با این تلاوت یا دیگر تلاوت های آموزشی استاد منشاوی باشید اپلیکیشن مدرسه تلاوت 2 را از سایت کافه بازار دانلود و نصب نمائید. این اپ کار تقلید فراز به فراز را برای شما راحت تر نموده است
حجم اپ : پنجاه مگابایت / هزینه (طراحی و اجرا): هفت هزار تومان